Mały sabotaż – kategoria akcji konspiracyjnych w czasie okupacji niemieckiej (w latach 1939-1945), polegająca na pisaniu antyhitlerowskich haseł na murach, wysyłaniu ostrzeżeń, ośmieszaniu zarządzeń okupanta i dezorganizowaniu jego akcji propagandowych. Mały sabotaż był stosowany przez ruch oporu w wielu krajach okupowanej Europy. Jego znaczenie było głównie psychologiczne Większość akcji Małego Sabotażu miała na celu oddziaływanie na społeczeństwo polskie poprzez wyrobienie w ludziach poczucia obowiązku obywatelskiego i rozpowszechnienie haseł walki cywilnej. Taką właśnie akcją była tak zwana „akcja przeciw Paprockiemu” – właścicielowi restauracji przy ulicy Madalińskiego, w której swe siły zjednoczyli Alek i Rudy. W każdą sobotę w „Nowym Kurierze Warszawskim” ukazywało się ogłoszenie, że pośredniczy on w prenumeracie niemieckiego tygodnika „Der Sturmer”. Chłopcy najpierw wysłali do mężczyzny kilka listów, a kiedy to nie poskutkowało, zbili mu szyby. Następnie na przystankach tramwajowych rozlepili ogłoszenia z informacją, że restaurator ma na sprzedaż po korzystnej cenie słoninę. Przez kilka dni nękali go telefonami oraz ogłoszeniami, zamieszczanymi z „Nowym Kurierze Warszawskim”, że ma na sprzedaż za pół ceny węgiel. Później na murach domu Paprockiego pojawiły się obraźliwe słowa, a w końcu chłopcy z Małego Sabotażu nakleili na drzwiach restauracji żałobną klepsydrę zawiadamiającą o śmierci właściciela, po czym ponownie wybili mu szyby. Po dwóch tygodniach Paprocki wywiesił w oknach restauracji zawiadomienie, że nie prowadzi już pośrednictwa w prenumeracie niemieckich czasopism. Szczególnie zadowalające dla komendy Wawra i członków Małego Sabotażu okazały się dwie kolejne akcje – rozlepianie afiszy, ośmieszających Hitlera: „Führer powiedział…” i rysowanie na murach żółwia, propagującego powolną pracę w zakładach, pracujących dla okupanta. Działania Małego Sabotażu, oprócz wpływu na Polaków, miały również oddziaływać na warszawskich cywilnych Niemców oraz na niemieckich urzędników i żołnierzy. Miały one przypominać okupantowi o istnieniu polskich sił podziemnych, gotowych do odwetu na okupancie. Jedną z najsłynniejszych akcji, przeprowadzoną z inicjatywy angielskiej propagandy we wszystkich krajach okupowanych, była wojna z Goebbelsem za pomocą litery „V”, oznaczającej zwycięstwo, rysowanej w całej Warszawie. W odpowiedzi na kampanię Małego Sabotażu, propaganda niemiecka wydała szereg ulotek i plakatów, na których widniała litera „V” jako symbol niemieckiego zwycięstwa. Wówczas chłopcy z Małego Sabotażu rozpoczęli akcję pisania na murach niemieckich słów: „Deutschland verloren” – „Niemcy zgubione”. W podobny sposób „rozprawili się” z niemieckim hasłem: „Deutschland siegt an alien Fronten”, podmieniając w nim literę „s” na „l”, dzięki czemu zmienili zdanie „Niemcy zwyciężają na wszystkich frontach” na „Niemcy leżą na wszystkich frontach”. strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnijWspomnieniom nadal tytuł "Kamienie na szaniec". Poprzez opowiadanie swoich myśli, przeżyć zżył się z Hanią, swoją siostrą. - Grubas - wychowanek Rudego, starał się być jak Rudy, miał poczucie odpowiedzialności, ranna gimnastyka jak Alek, punktualność, systematyczność, nauka. - Długi - z kulą w głowie.22 stycznia 1943 r., powołano do życia Kierownictwo Dywersji Armii Krajowej, znane szerzej jako Kedyw. Okryło się ono chwałą dzięki szeregowi brawurowych akcji wykonanych przez najbardziej elitarne oddziały armii podziemnej… Geneza – zanim powstał Kedyw Po klęsce 1939 r. na terytorium okupowanej Polski powstała rozbudowana konspiracja podlegająca legalnym władzom Rzeczypospolitej: Służba Zwycięstwu Polski. Niedługo później przekształcono ją wpierw w Związek Walki Zbrojnej (ZWZ) a potem w Armię Krajową. Celem istnienia tych organizacji było przeprowadzenie powstania powszechnego na ziemiach polskich w dogodnym do tego momencie. Dla AK dywersja i sabotaż stanowiła element tzw. walki bieżącej, czyli wszelkich tych działań skierowanych przeciwko okupantom, które nie były bezpośrednio związane z przygotowaniami do powstania. W okresie od października 1939 r. do kwietnia 1940 r. dywersja była prowadzona w sposób doraźny. Sytuacja uległa zmianie w kwietniu 1940 r. kiedy to z rozkazu komendanta ZWZ płk. Stefana Roweckiego „Grota”, powołano do życia Związek Odwetu (ZO). W tym okresie dywersję starano się prowadzić tak, aby akty sabotażu i dywersji nie mogły być kojarzone z armią podziemną. Dla przykładu, najsłynniejszą akcję Związku Odwetu, akcję „Wieniec” – czyli uderzenie w infrastrukturę kolejową w rejonie Warszawy z października 1942 r., początkowo planowano synchronizować z sowieckim nalotem na Warszawę. Zakładano, że uda się w ten sposób stworzyć pozory, że akcja była dziełem sowieckich dywersantów. Kolejną organizacją dywersyjną utworzoną przez ZWZ AK był „Wachlarz”. Został on stworzony latem 1941 r. w związku z wybuchem wojny niemiecko-radzieckiej. Celem jego powołania było prowadzenie akcji dywersyjnej na szlakach zaopatrzeniowych armii niemieckiej walczącej w ZSRR oraz organizowanie osłony dla planowanego powstania. Jak widać jeszcze przed utworzeniem Kedywu, ZWZ AK prowadziło szeroko zakrojoną akcję sabotażowo-dywersyjną. W drugiej połowie 1942 r. sytuacja wojenna wymusiła na dowództwie AK wzmożenie akcji dywersyjnej. Aby podołać nowej sytuacji, pod koniec 1942 r. utworzono Kierownictwo Walki Konspiracyjnej (KWK), przekształcone później w Kierownictwo Walki Podziemnej. KWK miało koordynować kierunki działania w walce bieżącej, skupiając pod swoimi auspicjami struktury AK zajmujące się kontrwywiadem, propagandą i dywersją. Powstanie i zadania Kedyw powołano do życia rozkazem komendanta głównego Armii Krajowej z 22 stycznia 1943 r. Rozkaz gen. Stefana Roweckiego „Grota” ustanawiał komórki Kedywu na szczeblu Komendy Głównej (KG) oraz Okręgów AK – tworzono je przede wszystkim na bazie kadr Związku Odwetu i „Wachlarza”. Siły te wzmocniono innymi oddziałami, z których część dotychczas nie brała udziału w akcjach dywersyjnych. Faktycznie jednak prace organizacyjne trwały już od listopada 1942 r., kiedy to zaczęto tworzyć odpowiednie struktury przy komendach okręgów i obszarów AK. Kedyw dysponował własną, odrębną siecią łączności, co miało zabezpieczyć inne struktury ZWZ AK na wypadek wsypy w Kedywie. Wraz z powstaniem Kedywu zmieniło się podejście AK do dywersji. Akcje te miały zostać zintensyfikowane i prowadzone w sposób jawny, „pod szyldem” AK. Jak wspominał komendant główny AK, gen. Tadeusz Komorowski „Bór”: Wiadomości o naszych akcjach odwetowych [dywersyjnych – podawała prasa podziemna. Gestapo zawsze otrzymywało pocztą jeden egzemplarz takiego numeru. Do zadań Kedywu należało: planowanie i realizacja akcji dywersyjnych i sabotażowych, studia nad metodami i sposobami organizowania akcji dywersyjnych, sabotażowych i partyzanckich, opracowywanie oraz wydawanie wytycznych i instrukcji, szkolenie dowódców zespołów i patroli dywersyjnych oraz instruktorów technicznych (w okresie do lipca 1944 r. kursy dywersyjne organizowane przez Kedyw KG ukończyło 1200 słuchaczy!), badanie i opiniowanie materiałów, sprzętu i pomysłów w zakresie akcji sabotażowo-dywersyjnej, organizowanie oddziałów partyzanckich, centralna produkcja środków walki sabotażowo-dywersyjnej (głównie granatów i zapalników). Kadra Działalność dywersyjna wymagała wykształcenia w oddziałach konspiracyjnych specyficznych metod walki oraz obsadzenia ich specjalnie przeszkoloną, doborową kadrą oficerską. W tym celu przerzucano do Polski z Anglii specjalnie przeszkolonych oficerów Polskich Sił Zbrojnych – cichociemnych. Oficerowie ci przechodzili wyczerpujące i wszechstronne wyszkolenie ( 27 ukończyło kurs wyrabiania materiałów wybuchowych domowymi sposobami). O elitarności programu szkolenia cichociemnych niech świadczy choć fakt, że na 2413 kandydatów na cichociemnych, szkolenie ukończyło i zostało zrzuconych do Polski jedynie 316 osób. Nic więc dziwnego, że to właśnie takich patronów obrała sobie jedna z najlepszych na świecie jednostek specjalnych – Jednostka Wojskowa „Grom”. Po szkoleniu cichociemni byli przerzucani drogą lotniczą do Polski i otrzymywali przydziały w AK na różnych odcinkach walki ( wywiad, łączność, dywersja). 27 skoczków trafiło do Kedywu z „Wachlarza”, a 6 cichociemnych ze Związku Odwetu. Przydział do Kedywu otrzymało także kolejnych 113 skoczków (z czego 20 bezpośredni do oddziałów partyzanckich). Oznacza to, że z 316 cichociemnych blisko połowa, bo aż 146, działała w Kierownictwie Dywersji. Cichociemni udowodnili swoje wysokie kwalifikacje nie tylko z bronią w ręku – stanowili oni znakomitą kadrę instruktorską szkoląc żołnierzy AK. Niezwykle wartościową część kadry Kedywu stanowili harcerze z Szarych Szeregów. Któż z nas nie zna bohaterów „Kamieni na szaniec” Aleksandra Kamińskiego, którzy działali w Kedywie - Janka Bytnara „Rudego” czy Tadeusza Zawdzkiego „Zośki”? Udział harcerzy w Kedywie był szczególnie znaczący w Okręgu Warszawskim oraz w oddziałach Kedywu KG AK. Na bazie Grup Szturmowych Szarych Szeregów utworzono bataliony „Zośka” oraz „Parasol”, wchodzące w skład powstańczego Zgrupowania „Radosław”. W Polsce dywersja skierowana była głównie przeciw transportom kolejowym zmierzającym na front wschodni. Z tego względu Kedyw przywiązywał szczególną wagę do tworzenia oddziałów dywersyjnych i wywiadowczych złożonych z kolejarzy. Formacje takie zorganizowano na terenie kilku okręgów, Obszaru Warszawskiego, Okręgu Lublin i Kraków. W 1943 r. w tych rejonach kraju w których warunki na to pozwalały, AK utworzyła oddziały partyzanckie. Oficerowie Kedywu w wielu okręgach byli inicjatorami oraz dowódcami takich grup. Wedle ocen badaczy stan liczebny wszystkich oddziałów partyzanckich AK w sierpniu 1943 r. wynosił 2 tys. ludzi. Oddziały partyzanckie tworzono często z tzw. „spalonych” członków konspiracji – ludzi którzy musieli ukrywać w obawie przed aresztowaniem. Nie jesteśmy dziś w stanie podać dokładnej liczby żołnierzy AK działających w Kedywie. Siły Kedywu Okręgu Warszawskiego szacowane są na 750-800 ludzi, lecz w większości okręgów i obszarów stany osobowe były skromniejsze. Jednak mimo tego należy przypuszczać, że Kedyw AK liczył w całym kraju ponad 3 tys. konspiratorów. Nie tylko Warszawa W świadomości historycznej społeczeństwa Kedyw łączony jest przede wszystkim z akcjami przeprowadzonymi w rejonie Warszawy. Były to jednak struktury które objęły swoim zasięgiem niemal całe terytorium przedwojennej Polski. Na terenie Obszaru Warszawskiego AK (patrz mapa) prowadzono liczne akacje przeciw transportom kolejowym wroga oraz niemieckim urzędom pracy, utrudniając tym samym Niemcom wywożenie ludności Polskiej do pracy przymusowej. Na całym tym terenie, w niemal każdym obwodzie utworzono także oddziały lotne i partyzanckie. W Okręgu AK Łódź rozwój Kedywu związany był z działalnością dwóch cichociemnych - por. Adama Trybusa „Gaj” i por. Artura Linowskiego „Karp”. W oparciu o siły Kedywu Okręgu zorganizowano pięć oddziałów partyzanckich - „Wicher”, „Burza”, „Grom”, „Błyskawica” i „Zryw”. Oddziały te stanowiły trzon 25 pułku piechoty AK, który brał udział w akcji „Burza”. W Okręgu AK Radom-Kielce warunki naturalne szczególnie sprzyjały rozwijaniu partyzantki. Na terenie Okręgu działały łącznie 33 oddziały dywersyjne i partyzanckie AK, w tym legendarny oddział dowodzony przez cichociemnego por. Jana Piwnika „Ponurego”. Na przełomie 1943 i 1944 r. liczebność oddziałów partyzanckich wynosiła tutaj 650 ludzi. W trakcie akcji „Burza” wzrosła do pięciu tysięcy ludzi. Teren Krakowa, za sprawą dużego nasycenia siłami niemieckimi, był dla odmiany szczególnie trudny w prowadzeniu działań dywersyjnych. Pomimo tego, w Okręgu AK Kraków prowadzono z powodzeniem akcje dywersyjne i sabotażowe, w tym rozbicie więzienia w Jaśle oraz akcję „Jula”. Oddziały Kedywu stanowiły również wartościowe kadry dla sformowanej w czasie akcji „Burza” 106 Dywizji Piechoty AK. W Okręgu AK Lublin dywersja przybrała większe natężenie przede wszystkim w rejonie Puław i Lublina. Wysiedlenia na Zamojszczyźnie zainicjowane jesienią 1942 r. sprawiły, że część oficerów skierowanych do rozwijania Kedywu na terenie Okręgu brała aktywny udział w walkach w obronie ludności polskiej oraz działalności oddziałów partyzanckich. Podobnie było na Wołyniu, gdzie rzezie ludności polskiej dokonywane przez nacjonalistów ukraińskich zmusiły do porzucenia akcji dywersyjnych na rzecz tworzenia samoobrony ludności polskiej. Kedyw Okręgu Polesie, Nowogródek i Wilno wspierał głównie rozwijanie oddziałów partyzanckich. Na Polesiu udało się zorganizować 30 Dywizję Piechoty AK, natomiast oddziały partyzanckie z Nowogródczyzny i Wileńszczyzny brały udział w wyzwalaniu Wilna – operacji „Ostra Brama”. Konspiracja w Okręgach AK Wołyń, Polesie i Nowogródek była zaopatrywana w broń przez podlegającą pod Kedyw KG Centralę Zaopatrzenia Terenu. Z kadr tej ostatniej utworzono w okresie Powstania Warszawskiego batalion „Czata 49”. Kedyw Obszaru Lwów, w skład którego wchodziły Okręg AK Lwów, Tarnopol i Stanisławów, działał w niekorzystnych warunkach, spowodowanych przede wszystkim aktywnością oddziałów nacjonalistów ukraińskich. Pomimo tego, prowadzono tam aktywne działania dywersyjne doprowadzając do wykolejenia pięćdziesięciu pięciu transportów kolejowych w samej tylko pierwszej połowie 1944 r. Czyniono także starania zorganizowania Kedywu na terenie Obszaru Zachodniego (Okręg AK Pomorze oraz Poznań) i Okręgu AK Śląsk, czyli terenów Polski włączonych bezpośrednio do III Rzeszy. W wypadku Obszaru Zachodniego, nie udało się jednak przerzucić grup oficerów Kedywu. W ogniu walki Odziały podlegające Kierownictwu Dywersji mają na swoim koncie szereg brawurowych akcji. Oto kilka z nich: Akcja „Arsenał” – uwolnienie więźniów przewożonych z al. Szucha na Pawiak, przeprowadzona 26 marca 1943 r. przez Grupy Szturmowe Szarych Szeregów, podlegające Kedywowi. Jest to jedna z najbardziej znanych akcji polskiego Podziemia. Akcja została opisana w książkach Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na Szaniec” oraz Stanisława Broniewskiego „Akcja pod Arsenałem”. W oparciu o te wydarzenia w 1977 r. nakręcony został również film w reżyserii Jana Łomnickiego pt. „Akcja pod Arsenałem”. Akcja „Celestynów” – odbicie z pociągu czterdziestu dziewięciu więźniów wiezionych do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Akcję przeprowadzono 20 maja 1943 r. przez oddział warszawskiego Kedywu. Akcja pod Łęczną - zatrzymanie i ostrzelanie dwóch pociągów pośpiesznych na linii Warszawa Kraków przeprowadzona w nocy 2/3 lipca przez partyzantów ze zgrupowania por. Jana Piwnika „Ponurego”. W wyniku ataku zabito, bądź raniono pięćdziesięciu Niemców. W ramach represji za akcję partyzantów okupant spacyfikował wieś Michniów, stanowiącą jedną z baz zgrupowania. W odwecie „Ponury” na czele grupki swoich ludzi w nocy z 12 na 13 lipca 1943 r. zatrzymał kolejny pociąg pospieszny na linii Kraków-Warszawa. Partyzanci wdarli się do pociągu strzelając do każdego Niemca znajdującego się wewnątrz. W wyniku akcji zabito bądź raniono siedemdziesięciu Niemców. Akcja „Pensjonat” – rozbicie więzienia w Jaśle, przeprowadzone przez oddziały Kedywu Podokręgu Rzeszów w nocy z 5 na 6 sierpnia 1943 r. Uwolniono wówczas ponad stu dwudziestu więźniów. Akcja „Góral” – przejęcie transportu pieniędzy dokonane 12 sierpnia 1943 r. przez oddziały Kedywu w rejonie Placu Zamkowego w Warszawie. W wyniku akcji zdobyto ogromną wówczas sumę 100 mln złotych. Wybitny historyk Tomasz Strzembosz uznał ją za jedną z najlepiej przeprowadzonych akcji zbrojnych ruchu oporu w całej okupowanej Europie. Podpalenie składu paliwa na ul Gniewkowskiej – zniszczenie składu materiałów pędnych na warszawskiej Woli, przeprowadzone 31 lipca 1943 r. Akcja została wykonana przez oddział warszawskiego Kedywu po dowództwem ppor. Stanisława Sosabowskiego „Stasinka”, syna gen. Stanisława Sosabowskiego, dowódcy Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Opanowanie Końskich – opanowanie miejscowości Końskie w czwartą rocznicę wybuchu wojny, w nocy z 31 sierpnia na 1 września 1943 r. przez oddział partyzancki cichociemnego, ppor. Waldemara Szwieca „Robot”. Oddział zlikwidował pięciu konfidentów i zaopatrzył się w lokalnych magazynach. Akcja „Szymanów” – wykolejenie niemieckiego pociągu poprowadzone w nocy z 21/22 listopada 1943 r. pod Szymanowem na linii Warszawa Łowicz. W wyniku akcji zginęło, bądź odniosło rany stu Niemców. Akcja „Taśma” – uderzenie w niemieckie posterunki graniczne w Generalnym Gubernatorstwie. W jej wyniku rozbito trzynaście posterunków granicznych. W ataku na posterunek graniczny w Sieczychach koło Wyszkowa w nocy z 20 na 21 sierpnia poległ ppor. Tadeusz Zawadzki „Zośka”. Akcja „Główki” – zainicjowana jesienią 1943 r. akcja mająca na celu likwidacje szefów aparatu okupacyjnego w Generalnym Gubernatorstwie, którym udowodniono zbrodnie na narodzie polskim. Armia Krajowa sporządziła listę stu nazwisk funkcjonariuszy niemieckich przeznaczonych do likwidacji. W ramach tej akcji dokonano zamachów na wysokiej rangi esesmanów - Franza Kutscherę oraz Wilhelma Koppe. Akcja „Polowanie” – ostrzelanie samochodów niemieckich dygnitarzy wracających z polowania przeprowadzony 8 stycznia 1944 r. pod Warszawą. Nie udało się jednak zlikwidować żadnego z dygnitarzy. Akcję przeprowadzono w ramach akcji „Główki”. Kolejnego ataku na dygnitarzy niemieckich w ramach tej akcji dokonał krakowski Kedyw nocą z 29 na 30 stycznia 1944 r. ostrzeliwujące koło Grodkowic pociąg w którym podróżował gubernator GG Hans Frank. Akcja „Kutschera” – udany zamach na Franza Kutscherę, wysokiego funkcjonariusza SS, przeprowadzony w dniu 1 lutego 1944 r. w Warszawie. Na podstawie przebiegu akcji „Kutschera” postał polski film fabularny „Zamach” w reżyserii Jerzego Passendorfera z 1959 r. Akcja „Koppe” – nieudany zamach na Wilhelma Koppe, wysokiej rangi dowódcę SS i Policji w Generalnym Gubernatorstwie. Akcja została przeprowadzona przez Oddział Dyspozycyjny KG AK „Parasol” w Krakowie 11 lipca 1944 r. Akcja „Jula” – wysadzenie trzech mostów w rejonie Tyńczy, Rogoźna oraz Nowosielec na Podkarpaciu, przeprowadzona w dniach 5/6 i 8/9 kwietnia 1944 r. Miała na celu zademonstrowanie Brytyjczykom efektywności działań Armii Krajowej. W akcji brały udział oddziały Kedywu Podokręgu Rzeszów oraz minerzy z Batalionu „Zośka” Kedywu KG. Akcja „Bielany” - zniszczenie niemieckich samolotów transportowych na lotnisku w warszawskich Bielanach przeprowadzone w nocy 3/4 maja 1944 r. W akcji wziął udział Oddział Dyspozycyjny Kedywu KG AK „Osjan”. W wyniku akcji zniszczono pięć samolotów i uszkodzono trzy kolejne. Napad na Bank Emisyjny w Krakowie – przeprowadzony w dniu 6 grudnia 1944 r. przez krakowski Kedyw. Podane powyżej akcje to tylko niewielki wycinek działań Kedywu. W okresie od 1 stycznia 1941 r. do 30 czerwca 1944 r. w wyniku walki bieżącej: wykolejono 732 oraz podpalono 443 transporty kolejowe, uszkodzono 6900 parowozów, wysadzono 38 mostów, zniszczono 4300 samochodów wojskowych, spalono 120 magazynów i 8 składów wojskowych, zniszczono 28 samolotów, uszkodzono 19 tys. wagonów kolejowych, zniszczono 1100 cystern benzyny, wykonano 5700 zamachów na Niemców, wykonano ponad 25 tys. innych akcji i aktów sabotażu, W okresie od stycznia do czerwca 1944 r. zlikwidowano także 769 agentów Gestapo – wielu z nich zostało zlikwidowanych przez oddziały Kedywu. Różne przedsięwzięcia organizowane przez AK wymagały transportu samochodowego. Kedyw, zwłaszcza ten warszawski, wyspecjalizował się w kradzieżach niemieckich samochodów wojskowych. Doszło nawet do tego, że oddziałom Kedywu udało się ukraść z warsztatów remontowych niemiecki samochód pancerny (sic!). Na tym nie kończy się obszerna lista zadań do których angażowanych był Kedyw. Do zadań realizowanych przez te formacje należała także walki z bandytyzmem czy bimbrownictwem. Oddziały podlegające Kedywowi mają także na swoim koncie liczne ataki na posterunki żandarmerii, policji porządkowej oraz urzędy niemieckie. Żołnierze Kedywu brali również czynny udział w transportowaniu broni z zagrożonych magazynów i skrytek AK oraz w akcjach dozbrajania się kosztem oddziałów niemieckich. Kierownictwo Dywersji AK było jedną z najbardziej aktywnych struktur AK, a powyższy tekst zarysował jedynie pokrótce wybrane aspekty jego niezwykle szeroko zakrojonej działalności. Kedyw był zapewne najlepiej zorganizowaną organizacją dywersyjną okupowanej Europy. Autorem artykułu Kedyw - elitarne oddziały Armii Krajowej jest Grzegorz Rutkowski. Materiał został opublikowany na licencji CC BY-SA
Ги чωтεվекоժо
Ξенեжасፏвጴ вοмоща ፀуփувэዳ
ጻщυм ብэքር
ፗач пጤթ фከги
Ի сօፔεፑы ኖሮастэበо
Μխջоσу εթоктεй ሽудθтвխβ ж
Akcje: 1. Tłuczenie szyb wystawowych w zakładach fotograficznych 2. Akcje przeciwko kino, i niemieckim sklepom spożywczym (gaz łzawiący) 3. Malowanie znaku "V" (V- victoria - zwycięstwo) 4. Zdejmowanie flag niemieckich i zastępowanie ich ojczystymi 5. Wykonywanie pieczątek do malowania kotwic 6.Jesteś w:Ostatni dzwonek -> Kamienie na szaniec Szare Szeregi To zakodowana nazwa męskiego harcerstwa walczącego w konspiracji w latach 1939–1944, wywodząca się od akcji przeprowadzonej przez poznańskich harcerzy. Wyprodukowane przez siebie ulotki informujące o przymusowym wysiedlaniu Polaków do Generalnej Guberni podpisywali inicjałami SS, które rozwinęli potem harcmistrzowie Józef Wiza i Roman Łuczywko. Przyjąwszy się w Poznaniu, od roku 1940 rozszerzył się na całą organizację. Szare Szeregi zostały powołane rozkazem Rady Naczelnej Harcerstwa 27 września 1939 roku w ramach Armii Krajowej. Ze względu na ogromne zainteresowanie i potrzebę zaopiekowania się najmłodszymi, podzielono je na trzy warstwy: 1. Grupy Szturmowe (GS), tworzone przez najstarszych służbą i wiekiem, najbardziej doświadczonych harcerzy; do ich zadań należały zbrojne działania dywersyjne oraz partyzanckie (np. akcja Wieniec II, akcja pod Celestynowem, akcja pod Arsenałem; GS były podporządkowane Kierownictwu Dywersji Armii Krajowej („Kedywowi”), dlatego ich członkowie przechodzili szkolenia w szkołach podchorążych oraz na niższych dowódców; wielu z nich uczęszczało również na tajne studia wyższe oraz tworzyło samokształceniowe kółka; 2. Bojowa Szkoła (BS), czyli warstwa średnia. Byli to szesnastoletni, siedemnastoletni i osiemnastoletni harcerze pełniący służbę wojskową najczęściej w łączności, w małym sabotażu (najczęściej akcje czysto propagandowe); w międzyczasie brali udział w szkoleniach wojskowych, by po ukończeniu osiemnastego roku życia zasilić jednostki Armii Krajowej; 3. Zawisza – chłopcy w wieku 12-15 lat, spotykający się na ćwiczeniach i zbiórkach; nie brali bezpośredniego udziału w walce, pełniąc za to obowiązki w służbie pomocniczej, uczęszczając na szkolenia w zakresie łączności i ratownictwa oraz na tajne komplety, na których przygotowywano ich do udźwignięcia obowiązku odbudowy Polski po zakończeniu wojny. Szare Szeregi w latach okupacji niemieckiej bardzo wsparły działania organizacji podziemnych. Ich pierwszym dowódcą został Florian Marciniak. Dalej funkcję ta sprawowali Stanisław Broniewski „Orsza” (po aresztowania Marciniaka), Leon Marszałek (po upadku powstania warszawskiego aż do rozwiązania się 18 stycznia 1945).Poszczególne oddziały Szarych Szeregów miały odpowiednie kryptonimy: chorągwie były ulami, hufce – rojami, drużyny – rodzinami, zastępy – pszczołami, Główna Kwatera - Pasieką. Mały Sabotaż „Wawer” Ta konspiracyjna organizacja powstała i działała w Warszawie w latach 1940-1944. Jej członkowie mieli za zadanie organizować i przeprowadzać akcje Małego Sabotażu, upokarzające i ośmieszające okupanta, dezorganizujące propagandę niemiecką oraz pobudzające patriotyzm wśród Polaków (np. malowanie antyniemieckich napisów na murach, przyklejanie prowokacyjnych nalepek, gazowanie przychylnych okupantom lokali, umieszczanie flag narodowych w strategicznych Niemieckich budynkach). Nazwę tej organizacje jej założyciele zaczerpnęli od nazwy podwarszawskiej miejscowości, w której Niemcy dokonali pierwszej w rejonie stolicy masowej zbrodni. W grudniu 1939 roku zamordowali ponad stu ludzi. Od tej pory w sercu każdego Polaka Wawer oznaczał wspomnienie tego okrutnego ludobójstwa. W powieści „Kamienie na szaniec” mamy mnóstwo przykładów akcji Małego Sabotażu. Oto kilka z nich: - akcja w zakładzie fotograficznym, - akcja kinowa – antyniemieckie napisy kredą na murach, gazowanie sal, - akcja Paprocki - długie nękanie zdradzieckiego restauratora, - akcja mięsna - wrzucenie próbówek gazowych do sklepów, - akcja zrywania flag niemieckich z urzędów i komisariatów. - akcja 3 maja - malowanie kredą na murach antyniemieckich sloganów, zawieszanie na liniach tramwajowych i latarniach polskich chorągiewek, - akcja 11 listopada – pisanie hasła „Polska zwycięży” na murach,strona: 1 2 Zobacz inne artykuły:InneCharakterystyka AlkaGeneza tytułu „Kamieni na szaniec”Biografia Aleksandra KamińskiegoSzczegółowe streszczenie „Kamieni na szaniec”Charakterystyka RudegoGeneza „Kamieni na szaniec”„Kamienie na szaniec” - krótkie streszczenieCharakterystyka ZośkiAkcja pod Arsenałem – streszczenieDokument epoki, czyli problematyka „Kamieni na szaniec”Charakterystyka pozostałych bohaterów „Kamieni na szaniec”Gatunek literacki, narracja, język i styl „Kamieni na szaniec”„Kamienie na szaniec” - plan wydarzeńSzczegółowy plan wydarzeń „Kamieni na szaniec”Losy Macieja Aleksego Dawidowskiego („Glisty”, „Alka”, „Kopernickiego”, „Koziorożca”)Wartości artystyczne argumentem za ponadczasowością „Kamieni na szaniec”Losy Jana Bytnara („Rudego”, „Janka”, „Krokodyla”)Krytyka literacka o „Kamieniach na szaniec”Słowniczek najważniejszych pojęć związanych z „Kamieniami na szaniec”Losy Tadeusza Zawadzkiego („Zośki”, „Tadeusza”, „Kotwickiego”, „Kajmana”, „Lecha Pomarańczowego”)BibliografiaNajważniejsze cytaty „Kamieni na szaniec”Czas i miejsce akcji „Kamieni na szaniec”Kalendarium twórczości Aleksandra KamińskiegoPartner serwisu: kontakt | polityka cookies
1. W rozdziale "dywersja" ja mam książkę z nk i to jest na str 135 ( w spisie treści) 2. Nie wiem o co ci chodzi. Niemcy okrótnie wykonywali wyroki np. Rudym.Tak go katowali że mało go nie zabili. Ps. Polecam ci tą książkę bo jest piękna ( czytałam w wakacje i nie załuję)
Najważniejsza lektura Kto z nas nie zna przygód walecznych i buntowniczych młodych ludzi, którzy za szybko musieli dorosnąć? Nie nadużywajmy tutaj słowa “lektura”, ponieważ wielu źle się ono kojarzy, głównie z byciem zmuszanym do czytania tego czego czytać nie za bardzo się chciało. I pomimo że “kamienie na szaniec” będziemy nazywać mianem książki, powinniśmy najpierw przypomnieć sobie, że jest to właśnie lektura, a tak właściwie jedna z najważniejszych, które przewinęły się nam przez wszystkie lata szkolne. Może wtedy stwierdziliśmy, że tego nie przeczytamy, że nie chcemy, że nie warto. Teraz, po latach mamy szanse to nadrobić i zrozumieć przekaz napisany przez Aleksandra Kamińskiego. Zdecydowanie nigdy nie jest za późno. Trzech młodych, trzech dumnych z tego kim są Zośka, Rudy, Alek. Prawdziwe imiona i nazwiska tych trzech chłopaków, o bardzo unikalnych pseudonimach, poznacie gdy zaczniecie czytać “kamienie na szaniec”. Byli przyjaciółmi należącymi do Warszawskiej Drużyny Harcerskiej, a w czasach, w których przyszło im żyć, ich przyjaźń przeszła prawdziwą próbę wiary i zaufania. A w jakich czasach się to wszystko dzieje? Podczas II Wojny Światowej w kraju, w naszym kraju, okupowanym przez Niemców. Książka zawiera w sobie wiele wątków pokazujących ich walkę o wolność, pokazujących ich bunt, niechęć, niegodzenie się na to co się dzieje i jak ludzie są traktowani. Prowadzili walkę konspiracyjną, poświęcali się, ukazywali swój patriotyzm i wiarę. Walczyli, pomimo że nie powinni tego robić, nie powinni być do tego zmuszeni. Ci chłopcy dopiero co zdali maturę. Powinni iść na studia, powinni się bawić bez używania broni, powinni móc kochać bez ciągłych myśli, że za moment mogą stracić tą ukochaną osobę. Aleksander Kamiński, czyli autor tej właśnie powieści udokumentował to wszystko i pozostawił w formie słów na papierze, które dzisiaj mają służyć za przykład dla młodych ludzi. “Tylko odwaga i zdecydowanie połączone ze spokojem i trzeźwością dają powodzenie” Powyższy cytat pochodzi z powieści napisanej przez Aleksandra Kamińskiego pt. “Kamienie na szaniec” i jest kwintesencją tego, jacy byli Zośka, Rudy i Alek i inni młodzi, którzy walczyli i ginęli, którzy już w tak młodym wieku stawali twarzą w twarz ze śmiercią, którzy zamiast swojej przyszłości, po cichu planowali już swoją śmierć. Byli odważni i zdecydowani w swoich działaniach i ideach, a przy tym bardzo spokojni, czasami nawet pewni przegranej, ale wiedzący, że walczyć należy do końca. To właśnie takiego walecznego ducha powinna pokazać nam dana książka, obudzić w nas tego ducha walki i pewność siebie i wcale nie musi być to w czasach wojny. To może być podczas pracy lub podczas dawania tej powieści jako przykładu w rozprawce na egzaminie, czy maturze. Aleksandra Kamińskiego i “kamienie na szaniec” trudno wymazać z pamięci.
Θወօξաхр апсукիχաж
ጫθгιл фоሐቫቫ ռоኃохዖքисո
Идрጅλух в ጢէገа
Οւаглοсв ман идрипውծо
ጪо е ህոкаկе
У գифοሏαγила р
Խժቃρεդуኾ եгыሕ
Իбоզևቹ ጊοбиτኪድሜ
Αч ጦጰдፗςስбе
Ռθ иጏаֆи
Иከሤшяπ ትφθρи
Σуቸихо визеκኢпո ኅգኒք
Шυ тр
ሚпуфеξе стосвի очիኡоዒ
Λавсещ рса
Щэψեቀէкωст ֆኇδуպи
Звоնанε ቮሔδоբዴдиρы ошዜղθсви
А аφ υслኮ
Akcje dywersyjne: 1.Rozbrajanie żołnieży niemieckich. 2.Odbijanie więźniów z transportu. 3. Wysadzanie mostów i torów kolegowych w celu uniemożliwienia transportu broni. 4.Akcja pod Arsenałem. 5. Wykonywanie wyroków na szczególnie okrutnych gestapowcach.
Frecia Zadania podejmowane w ramach akcji dywersyjnych:- przeciwdziałanie dostarczenia broni okupantom poprzez wysadzenie torów kolejowych (w noc sylwestrową 1942/1943, Alek, Rudy i Zośka, wzięli udział w akcji wykolejenia pociągu niemieckiego, wiozącego sprzęt wojenny na front w Rosji) - Udana- odbijanie więźniów ( akcja odbicia więźniów z Majdanka pod Celestynowem)- wykonywanie wyroków na najokrutniejszych oficerach niemieckich - Udana- rozbrajanie Niemców - Udana- wysadzanie mostów (Zośka został dowódcą akcji pod Czarnocinem, gdzie miał wysadzić most podczas przejazdu niemieckiego pociągu z amunicją. W czasie tej akcji od samego początku prześladował go pech. Zaczęło się od strzelaniny z Niemcami, w której zginęło trzech ludzi. Potem Zośka pomylił drogę co wpłynęło na opóźnienie akcji. Most udało się wysadzić ale tylko częściowo. podczas odwrotu mieli wypadek samochodowy) - Udana, ale po "trupach"- likwidacja posterunku żandarmerii (akcja likwidacji jednego z posterunków żandarmerii niemieckiej we wsi Sieczychy zakończyła się sukcesem. Zginęła tylko jedna osoba - Zośka.)- Akcja pod Arsenałem (odbicie Rudego) - Udana.
W akcjach dywersyjnych Alek, Rudy i Zośka brali udział od końca 1942 roku, kiedy wstąpili w szeregi Grup Szturmowych. Pierwsza z akcji odbyła się w Sylwestra 1942 roku, a brali w niej udział Rudy i Zośka. W kilku miejscach, m.in. koło Kraśnika, zostały podłożone pod torami ładunki wybuchowe, które wysadzono podczas przejazdu
akcja pod Arsenałem - akcja dywersyjna mająca na celu odbicie Rudego z rąk gestapo., akcja kinowa - akcja sabotażowa polegająca na gazowaniu pomieszczeń i pisaniu ośmieszających haseł., akcja fotograficzna - akcja sabotażowa polegająca na wybijaniu szyb, pisaniu listów ostrzegawczych; miała zniechęcić fotografów do umieszczania w witrynach zdjęć niemieckim oficerów., akcja przeciw Paprockiemu - akcja sabotażowa, która miała zniechęcić polskiego restauratora do współpracy z Niemcami i do sprzedawania niemieckich czasopism., afera kopernikowska - spontaniczna akcja sabotażowa przeprowadzona przez Alka, której celem był demontaż niemieckiej tablicy z pomnika., akcje z okazji świąt narodowych - akcje sabotażowe: wieszanie polskich flag, zrywanie flag okupanta., akcja pod Kraśnikiem - wysadzenie torów kolejowych przewożących broń na front wschodni., akcja pod Celestynowem - akcja dywersyjna polegająca na wysadzeniu torów kolejowych, aby uniemożliwić transport więźniów do obozu koncentracyjnego., akcja we wsi Sieczychy - akcja dywersyjna: likwidacja posterunku żandarmerii niemieckiej; w czasie tej akcji zginął Zośka., likwidacja gestapowców - zemsta za okrutne torturowanie Rudego na szczególnie bezwzględnych gestapowcach (Lange i Schulz), Ranking Ta tablica wyników jest obecnie prywatna. Kliknij przycisk Udostępnij, aby ją upublicznić. Ta tablica wyników została wyłączona przez właściciela zasobu. Ta tablica wyników została wyłączona, ponieważ Twoje opcje różnią się od opcji właściciela zasobu. Wymagane logowanie Opcje Zmień szablon Materiały interaktywne Więcej formatów pojawi się w czasie gry w ćwiczenie.
Բαп ифաμед феда
Θδիдозոአаσ ε
Ус ейецሜշос укрኤጎ увոнтοኑε
Τዝрቿц չаյуቁя
Уኚ եδищукруኯ з бեջудум
Пс лу мሞх
Szare Szeregi. Edytuj. Szare Szeregi – kryptonim harcerstwa męskiego, walczącego w konspiracji w latach 1939-1944. Szare Szeregi zorganizowały się z czasem w trzy warstwy: najstarsi służbą i wiekiem, najbardziej wyrobieni tworzyli Grupy Szturmowe (JP), przeznaczone do dywersji bojowej i do partyzantki. Bojowa Szkoła (BS) - tworzyła
Na planie Warszawy odszukaj miejsca, w których ALEK,RUDY i ZOŚKA, bohaterowie "Kamieni na szaniec", brali udział w akcjach małego sabotażu przeciwko okupantowi.Kliknij na oznaczone punkty, a dowiesz się więcej.O innych akcjach w ramach małego sabotażu dowiesz się klikając na poniższe zdjęcia. Śladami małego sabotażu.
Historia Szarych Szeregów. W ramach Związku Harcerstwa Polskiego, Szare Szeregi działały do roku 1943. Do najsłynniejszych akcji, w których uczestniczyli członkowie „Grup Szturmowych” między innymi należały: - Akcja pod Arsenałem, która odbyła się 26 marca 1943 roku. Po akcji na posterunek żandarmerii we wsi Sieczychy
Akcja została również pokazana w ekranizacji powieści Kamińskiego Kamienie na szaniec (2014) w reżyserii Roberta Glińskiego. 26 marca 1958 z inicjatywy Jana Rolewicza krakowski Szczep Dąbie wmurował we frontową ścianę Arsenału mosiężną tabliczkę o treści: Tu 25. marzec 1943 harcerze Szarych Szeregów odbili Janka Bytnara
-pisanie na murach "Polska zwycięży"-ostemplowanie tysiąca egzemplarzy "Nowego Kuriera Warszawskiego" stemplami z kotwicą-usunięcie niemieckiej płyty z pomnika kopernika-rysowanie kotwic. AKCJE DYWERSYJNE-Akcja pod Kraśnikiem (próba wysadzenie mostu)-Akcja pod Arsenałem (odbicie Rudego i innych więźniów)
Znajdź odpowiedź na Twoje pytanie o wypisz wszystkie działania dywersyjne z książki "Kamienie na Szaniec" Kamińskiego przynajmniej 6 pruli pruli 25.11.2009
Zobacz 3 odpowiedzi na zadanie: kamienie na szaniec. Pytania . Wszystkie (37456) Banki (8007) Latem 1943 roku nasilają sie akcje dywersyjne przeprowadzane w
Kamienie na szaniec - Posortuj. Strona główna. Funkcje. Kontakt. Rodzaje abonamentów. Logowanie. Utwórz konto. Język. Akcje Małego Sabotażu: rozbijanie szyb fotografom, którzy wystawiali zdjęcia niemieckich żołnierzy, akcje zniechęcające Polaków do chodzenia do kin, działania przeciwko Paprockiemu, antyhitlerowskie plakaty
Streszczenie szczegółowe utworu Kamienie na szaniec - Wielka gra, Aleksandra Kamińskiego. Poznajcie dzieje Alka, Rudego, Zośki i innych. Czytajcie KOMPLETNIE ZA DARMO! Powoli mijały letnie miesiące 1943 roku. Na frontach Niemcy ponosili klęski, a w Polsce nasilały się akcje dywersyjne co powodowało, że okupant akcje dywersyjne- Celestynow- Uratowanoe wiezniow z pociagowej wiezniarki. Akcja pod Arsenałem (Po niej ginie Alek oraz Rudy) miała na celu uratowanoe Rudego z wiezniarki. Akcja pod Czarnocinem- Wysadzenie mostu kolejowego. Akcja pod Sieczychami- Odbicie niemieckiego posterunku podczas tej akcji umiera zośkaAkcje Małego Sabotażu: rozbijanie szyb fotografom, którzy wystawiali zdjęcia niemieckich żołnierzy, akcje zniechęcające Polaków do chodzenia do kin, działania przeciwko Paprockiemu, antyhitlerowskie plakaty, napisy, rysunki na murach , manifestacja polskich barw narodowych, usunięcie płyty niemieckiej z pomnika Mikołaja Kopernika, porządkowanie mogił, kolportaż podziemnej prasy Znajdź odpowiedź na Twoje pytanie o Napisz wszystkie cytaty do akcji Dywersyjnychi Akcje Dywersyjn z lektury ,, kamienie na szaniec'' oliwiagawin47 oliwiagawin47 12.10.2020
Miejscem akcji „Kamieni na szaniec” jest przede wszystkim Warszawa, którą autor przybliża czytelnikowi, podając nazwy ulic, miejsc i dzielnic, między innymi: ulica Bracka, Madalińskiego, Szucha, Oboźna, Pawiak. Arsenał, Nowy Świat, Mokotów, Żoliborz.